آناتومی و مورفولوژی نای در کبک‌های لرستان

با توجه به اهمیتی که نای در طبقه­بندی پرندگان دارد و از آنجا که ساختار آناتومی و مورفولوژیک آن در کبک هنوز توصیف نشده است، این تحقیق روی نای 16 کبک نر و ماده سالم نژاد chukar chukar بالغ با میانگین سنی 20 هفته در استان لرستان به انجام رسید. خصوصیات مورفولوژیکی که مورد بررسی قرار گرفت شامل وزن بدن، وزن نای، طول گردن، طول نای، تعداد حلقه­های نایی، بررسی شکل ظاهری حلقه­ها، کامل یا ناقص بودن آنها، شکل مقطع عرضی آنها، هم­پوشانی، روی­هم­افتادگی و چیدمان آنها، وجود رباط­های حلقوی بین حلقه­ها، محل اتصال عضله استرنوتراکئالیس بر روی نای، میزان استحکام نای در برابر فشار انگشتان. خصوصیات بالا با استفاده از میکرواستروسکوپ در سه قسمت قدامی، میانی و خلفی به طور جداگانه در هر پرنده بررسی شد. همچنین جهت مشخص نمودن بافت غضروفی یا استخوانی حلقه­ها از هر قسمت قطعاتی انتخاب و با هماتوکسیلین-ائوزین رنگ­آمیزی گردید. داده­های مورفولوژیک با استفاده از آزمون­های تی و همبستگی پیرسون تجزیه و تحلیل شد و برش­های رنگ شده با میکروسکوپ نوری مورد مطالعه قرار گرفتند. همه خصوصیات مورفولوژیک در نرها بیشتر از ماده­ها ولی هیچیک معنی­داری نبود. نای کبک بین 21/0% تا 24/0% از وزن بدن را تشکیل می­دهد. بین وزن نای با وزن بدن، تعداد حلقه­ها با طول گردن و طول نای ارتباط بسیار معنی­داری وجود دارد. حلقه­های نایی در کبک بین 102 تا 114 عدد، کامل، غضروفی، دارای رباط­های حلقوی، مقاوم در مقابل فشار و در برش عرضی از قدام به خلف دارای الگوی بیضی، کمی بیضی و گرد می­باشند.